Toen we vooraf in de Lonely Planet lazen over La Paz, ontstond bij ons een beeld van een gevaarlijke stad. We lazen waarschuwingen over taxi’s, waarin je ontvoerd kunt worden… over ranzige vloeistoffen/ uitwerpselen die over je heen gegooid kunnen worden, waarna je beroofd wordt. Kortom, een gevaarlijke stad waar je goed op je hoede moet zijn.
Wij hebben echter niets van die kant van La Paz gemerkt gelukkig. Wel ontdekten we een aantal andere gevaren van La Paz… en ook een aantal bijzonderheden. Dit is voor ons een samenvatting van drie dagen La Paz:
– De weg er naar toe. Onderweg naar La Paz moesten we halverwege de route ineens uit de bus stappen. We werden op een klein bootje geleid om een rivier over te steken. Onze bus (een collectivo) werd op een soort pontje geladen (maximum capaciteit: twee voertuigen) om zelfstandig ook over de rivier te gaan. Een bijzondere ervaring.
Hier gaat ons busje.. met onze tassen nog op het dak
– Nederlands voedsel. Restaurant Sol y Luna heeft een Nederlandse eigenaar, die een aantal Nederlandse gerechten op de kaart heeft gezet… Hier hebben wij ons tegoed gedaan aan tomatensoep met ballen, bitterballen en -garnituur, hutspot, spekpannenkoek en broodje kroket. Erg lekker allemaal! Niet tegelijkertijd overigens, we zijn drie keer op bezoek geweest om telkens toch weer iets anders Nederlands te proeven.
– Wirwar van elektriciteitsdraden. Respect voor elektriciens in dit land.. We hebben elektriciteitsdraden in een wirwar boven de weg zien hangen.. daar is een Gordiaanse knoop niets bij. Zoek het maar eens uit als er ergens een kink in de kabel zit!
– Bolhoedjes. Voor de wat traditionelere Boliviaanse vrouw (en daarvan zijn er veel!) is de bolhoed hèt mode-artikel! Ze dragen vaak wijde rokken (die de brede heupen goed accentueren), hun haren in twee vlechten en dus een bolhoed. Het verhaal gaat dat ooit vroeger een Engelsman deze hoeden importeerde voor de Engelse heren in Bolivia. Echter waren de hoeden een paar maten te klein… en dus zat men met een flinke partij bolhoeden. Toen is men ze maar gaan verkopen aan de lokale bevolking onder het motto dat dit de laatste mode uit Europa was. Een Boliviaanse vrouw begon er mee en al snel volgden er velen. Het blijft me een raadsel hoe ze de bolhoedjes op hun hoofd weten te houden.. ze lijken namelijk niet al te stevig te zitten.
– Zebra’s op straat. Ja echt… Zebra’s… Lieve, vrolijke, knuffelige zebra’s die op drukke kruisingen het verkeer in goede banen proberen te leiden. Dit is een geweldig project, waarbij de Boliviaanse overheid studenten een parttime baan aanbiedt als zebra. Hierbij aan hen de nobele taak om Bolivianen op te voeden met zebrapaden, stoplichten en voorrangsregels. Onze ervaring is dat de gemiddelde Boliviaan hier totaal niets mee op heeft, dus goed dat hier zebra’s voor worden ingezet. De zebra’s zelf krijgen goed betaald en hebben als voorwaarde meegekregen dat ze hun studie moeten afronden.. en dat ze altijd vrolijk moeten zijn.
– Lamafoetussen. Op de heksenmarkt in La Paz kun je een lamafoetus aanschaffen. Schijnt bijzonder handig te zijn om te offeren als je een nieuw huis laat bouwen. Drie keer raden wat je moet offeren als je een heel groot gebouw wil bouwen. Er gaat een Urban Legend rond die vertelt dat er af en toe nog dronken zwervers verdwijnen…. Naast lamafoetussen kun je op deze markt nog veel meer kopen. Diverse amuletten, maar ook wondermiddeltjes om succes in de liefde te bevorderen. Wij hadden het allemaal niet nodig, maar wel bijzonder om te zien!
– Spiderman. Aan een van de grote pleinen van La Paz staat een hoog, groen hotel. Met enige regelmaat zie je allerlei superhelden daar afdalen. Wij hebben hier videomateriaal van…
Zie hier spiderman afdalen vanaf dit hotel
– Cholitas met sappige kuiten. La Paz heeft (bijna) geen supermarkten. De stad is namelijk zelf een grote markt. Overal op de stoep staan kraampjes met allerlei handelswaren. Er zijn diverse grotere markten. Straten vol kleding, overal groente en fruit en allerlei overige nuttige (en nutteloze) waren. Deze kraampjes worden gerund door zogenaamde Cholitas. Veelal wat oudere vrouwtjes in traditionele klederdracht (vaak dus met bolhoed). Als je in La Paz woont heb je een vaste Cholita bij wie je altijd weer je eten zult komen kopen. Zij is als een oma en een goede vriendin voor je, de sociale binding is sterk. Je zult haar dus ook niet bedriegen! Waarom de sappige kuiten? Op de een of andere manier werd het verhaal van de kuit als hét sekssymbool voor Bolivianen verweven met het verhaal van de Cholitas tijdens onze walkingtour.
– Salteñas. We hebben ons niet alleen tegoed gedaan aan Nederlands eten, ook een specialiteit van Bolivia hebben we ontdekt.. de Salteñas. Een erg goed gevulde hartige snack. Te vergelijken met empenada’s, pastries en dergelijke.. maar de Boliviaanse variant is tot nu toe de winnaar van de hartige snacks!
– De Boliviaanse klok: waarschijnlijk is Bolivia het enige land ter wereld, waar men het idee heeft opgevat om de klok andersom te laten lopen. Dit naar goed gebruik van de Inca’s, die schijnbaar op het zuidelijk halfrond de klok de andere kant op lieten lopen. Mij lijkt het niet heel handig… maar dit is hoe de klok op het plein met het presidentieel (werk)paleis er uit ziet:
– Evo Morales: de huidige president van het land dat het grootst aantal presidenten heeft gehad ter wereld. Met Evo lijkt er eindelijk wat stabiliteit te zijn, aangezien hij onlangs voor de derde keer is herkozen. Daar moest wel een trucje aan vooraf gaan, aangezien eigenlijk maar twee keer is toegestaan in Bolivia. Evo heeft de officiële naam van het land aangepast om dit mogelijk te maken. Gevolg is dat de Bolivianen nieuwe officiële documenten moeten aanvragen en dat we een bijzonder lange rij zagen staan hiervoor. Overigens heeft Bolivia geen goede ervaringen met het herverkiezen van presidenten. Een van de voorgangers van Morales was een Boliviaans-Amerikaanse man die de helft van het vermogen van dit land heeft verduisterd. En die niet wordt uitgeleverd door de Verenigde Staten. Geen wonder dat dit land zo arm is…
Overigens verder weinig kwaads over Evo Morales, het land doet het beter dan ooit.. maar er diende wel een voetnoot te worden toegevoegd aan het verhaal over de beste man. Hij wilde kinderloze vrouwen boven de 18 extra belasting laten betalen, hij heeft kaalheid geweten aan het eten van (gefrituurde) kip en van te veel cola drinken zou je op mannen vallen. In een land dat grotendeels bestaat uit kip en cola leidde dit tot veel consternatie, waarna Morales snel excuses heeft aangeboden aan de gaycommunity, het verbond van kale mannen, de kip-industrie en aan alle kinderloze vrouwen. Kortom: een bijzondere man… maar toch behoorlijk geliefd in Bolivia!
– Stakingen. Wij hebben er gelukkig weinig van gemerkt.. hooguit af en toe wat extra verkeerschaos is een toch al zeer chaotische stad. Maar dagelijks schijnen er zeker vier stakingen in La Paz. Staken is onlosmakelijk verbonden met de Boliviaanse cultuur
– Gemaskerde schoenenpoetsers. Overal in het centrum van La Paz zag je gemaskerde mannen zitten of rondlopen. Gelukkig niet met vervaarlijke wapens, maar met spullen om schoenen te poetsen. Schoenenpoetsen staat in Bolivia ergens helemaal onderaan qua aanzien. Vandaar dat deze mannen er voor kiezen om hun gezichten te bedekken. Voor de argeloze toerist ziet dit er in eerste instantie wel wat onheilspellend uit.
– Gevangenis/ hotel. Midden in La Paz staat een grote gevangenis. Bijzonder aan deze gevangenis is de ‘open cultuur’. Gevangenen wonen er met hun hele gezin, waarbij vrouwen en kinderen gewoon naar buiten kunnen gaan. Men betaalt ook huur voor hun plekje. Vroeger was dit een toeristische attractie, waarbij toeristen een rondleiding of slaapplaatsje konden regelen in deze gevangenis. Na een aantal incidenten (leg het maar eens uit als je tourguide ineens verdwenen is) heeft men dit tegenwoordig verboden. Maar de unieke gevangenis bestaat nog steeds. In het centrum van La Paz zie je vele vrouwen die dingen die mannen uit de gevangenis maken proberen te verkopen. De handel in ‘sugar’ vanuit de gevangenis schijnt ook nog steeds erg lucratief te zijn. Van horen zeggen dat laatste dus…
– Red Cap Walking Tours. Veel van bovenstaande informatie hebben we van Danielita van RCWT. Verreweg de beste walking tour die we tot nu toe gedaan hebben.
Kortom… voor ons was La Paz druk en hectisch. Wat een chaos. Maar wat een heerlijke stad ook! We hadden er nog makkelijk veel langer kunnen blijven en veel meer kunnen doen en meemaken. Men heeft onlangs een Teleferico aangelegd… kabelbanen die verschillende delen van de stad met elkaar verbinden, met name het laaggelegen gedeelte met ‘el Alto’. Voor een habbekrats kun je hier een rit in krijgen, wat fantastische uitzichten oplevert. Helaas begon het net flink te regenen (de eerste en laatste keer tijdens onze tijd in La Paz), dus hebben we dit overgeslagen. Ook kun je op ’s werelds meest gevaarlijke weg mountainbiken. De weg met voorheen het hoogste aantal dodelijke slachtoffers wordt tegenwoordig niet meer gebruikt door auto’s. In plaats daarvan is het het domein van toeristen die met een mountainbike omlaag zoeven. En sowieso hadden we nog dagen door de stad kunnen rondlopen, genietend van en verwonderend over de immense drukte, van de grote outdoor markt die de stad is. Van de mooie en leuke Bolivianen met die rare bolhoedjes. En van af en toe een bitterbal of bordje hutspot.
Foto’s
Haha ik dacht al tijdens t lezen. Wat veel bekende feitjes ;). Maar we hebben dezelfde walking tour gedaan! Was t bij jullie ook zo druk? Waar zijn jullie nu en wat zijn jullie plannen? Wanneer vliegen jullie terug naar nl? Have fun!!
Was echt een heel gave tour! Wij gaan vlak voor carnaval terug naar huis, hebben nog geen ticket. En jullie? Voor ons staat morgen uyuni op t programma!! En bij jullie? Argentinie al toch?
Dan gaan we elkaar niet meer tegenkomen.. wij zitten nu in mendoza en vliegen zondag naar iguazu, vervolgens omhoog: brazilie, suriname en midden-amerika. Eind maart gaan we terug en hebben ook nog geen ticket geboekt.. Veel plezier nog en leuk om te lezen wat jullie meemaken!
Nog een mooie route voor de boeg dus! Jammer dat we elkaar niet meer zijn tegengekomen… maar ik blijf jullie blog volgen, mooie avonturen! Hopelijk in het vervolg zonder dat jullie tassen gestolen worden enzo!
Hey Tijs! Leuk om te zien dat je het zo goed naar je zin hebt! Ik heb net je pagina gevonden (ontdekt?), had wel al gehoord datje op wereldreis was, maar verder weinig meer van meegekregen. Ik ga even bijlezen en zal af en toe nog wel eens poolshoogte komen nemen. 😉
Veel plezier en ervaring gewenst! 😀
Haha, leuk dat je reageert Tessa!
Ontzettend gaaf Tijs, mooie verhalen, prachtige foto’s. En die onvermijdelijke Hollandse pot waar je niet zonder kan. Veel plezier nog, wij nemen nog een pepernootje .
Haha, thanks Chris! Het was heerlijk om halverwege de reis weer eens een bitterballetje te eten! 🙂 Fijne afwisseling van vooral veel gefrituurd eten etc!